Từ thời sơ khai, khi con người còn chưa biết gọi tên ánh sáng là “ngày”, bóng tối là “đêm”, vũ trụ đã tự vận hành bằng một nhịp rất cổ xưa: nhịp Âm – Dương

Khoa học hiện đại mô tả sự vận hành ấy bằng photon – hạt của ánh sáng, và những đối cực như electron – điện tích
Tâm linh cổ truyền lại gọi đó là Hơi thở của Trời Đất

Dù gọi bằng tên nào, bản chất vẫn không đổi:
Âm và Dương là hai mạch khí – hai hạt tử – hai nhịp đập khởi nguyên tạo nên tất cả

1. Âm – Dương: Gốc của tồn tại, gốc của nhịp sống vũ trụ

Không có Dương, photon sẽ không khai mở không gian.
Không có Âm, bóng tối sẽ không làm nền cho ánh sáng hiển lộ

Không có ngày, con người không biết thế nào là đêm.
Không có sinh, cái chết không bao giờ trở thành minh triết
Không có tiếng thở vào, hơi thở ra không thể tồn tại

Âm – Dương sinh ra lẫn nhau, nuôi dưỡng lẫn nhau, và tan vào nhau khi chu kỳ đến điểm cuối
Chúng không phải “hai” mà là một trạng thái dao động của vũ trụ – giống như sóng và hạt trong vật lý lượng tử: không tách rời, không đứng yên, chỉ luôn chuyển hóa

2. Khoa học nhìn thấy năng lượng, tâm linh cảm nhận linh hồn

Khi nhà khoa học nhìn vào ánh sáng, họ thấy photon.
Khi nhà tu hành nhìn vào ánh sáng, họ thấy Dương khí – nguồn sống

Khi nhà vật lý nói đến sự dao động của electron, họ nói đến lực điện âm
Còn người hành đạo gọi đó là Âm khí – nền tảng nuôi dưỡng và thu giữ năng lượng

Khoa học mô tả cơ chế
Tâm linh cảm nhận ý nghĩa

Và khi hai cái nhìn gặp nhau, ta hiểu rằng:
Âm – Dương vừa là năng lượng vật lý, vừa là hơi thở của tâm linh
Chúng không chỉ vận hành vũ trụ, mà còn vận hành đời sống nội tâm của con người. Cho nên lục phủ ngũ tạng đều liên quan đến ăn uống, ngủ nghỉ, dưỡng sinh trường thọ

3. Trong trái tim mỗi người đều có một cực Âm và một cực Dương

Con người không phải chỉ có thân xác; con người có Tâm và có Linh:
• Tâm thuộc Dương: sáng suốt, ý chí, nhận thức, hành động
• Linh thuộc Âm: trực giác, tiềm thức, kết nối với cõi vô hình

Khi Tâm và Linh hài hòa, con người trở nên an tĩnh, sáng rõ, mạnh mẽ mà không cuồng nộ, mềm mại mà không suy yếu
Đó là trạng thái mà người xưa gọi là “thái hòa”, trạng thái mà khoa học hiện nay gọi là cân bằng năng lượng – trạng thái dao động ổn định sức khoẻ rồi rào

4. Sống là đan xen giữa ánh sáng và bóng tối

Ngày và đêm không đối lập, chúng hoàn thiện nhau.
Con người cũng vậy

Có những ngày ta rực rỡ như mặt trời:
đó là Dương – là sự bộc lộ, là bước ra thế giới

Có những đêm ta thu mình vào tĩnh lặng:
đó là Âm – là sự nuôi dưỡng, là trở về với chính mình

Người biết sống không tìm cách xóa bỏ nửa còn lại,
mà biết đi cùng cả hai, như một vũ điệu nhịp nhàng giữa trăng và mặt trời trong lòng mình

5. Sống – Chết chỉ là hai cánh cửa của một dòng chảy

Nếu Dương là bùng nở, thì Âm là hồi quy
Sự sống là Dương khai, cái chết là Âm thu
Một hơi thở vào – sống
Một hơi thở ra – chết
Một kiếp người không khác gì một nhịp thở của vũ trụ

Vũ trụ không mất đi gì, chỉ chuyển hóa
Con người cũng vậy: Linh trở về nguồn, Tâm tan vào hư không
Rồi chu kỳ mới lại sinh ra

6. Thấu hiểu Âm – Dương chính là thấu hiểu mình

Khi ta nhận ra Âm – Dương không chỉ là triết lý, mà là nhịp sống của chính tâm hồn mình, ta bắt đầu:
• không sợ bóng tối nữa, vì biết bóng tối nuôi dưỡng ánh sáng:
• không sợ cô đơn nữa, vì biết cô đơn sinh ra trí tuệ
• không sợ mất mát nữa, vì biết mất mát mở cửa cho điều mới

Hiểu Âm – Dương là hiểu rằng sự mâu thuẫn trong nội tâm chỉ là hai cực muốn hòa làm một
Khi hai cực ấy gặp nhau, con người trở nên ngộ sáng

Tạm kết luận:

Âm và Dương không phải triết lý xa vời, không phải huyền bí vô định
Chúng là hai hạt tử nguyên thủy tạo nên vũ trụ, tạo nên nhân sinh, tạo nên từng ý nghĩ và từng hơi thở trong ta

Và khi Tâm biết lắng nghe Linh, khi Linh soi rọi lại Tâm
Thì:
ta bước vào trạng thái hợp nhất
trạng thái mà người xưa gọi là Đạo

Gốm sứ Nason chất thạch anh; cũng là nền tảng nuôi dưỡng, thu giữ năng lượng để bùng nổ ý chí người dùng theo năm tháng