Tu đạo trọn vẹn, khởi từ Chân Không
Bởi chỉ trong chỗ trống rỗng tuyệt đối, mọi vọng tưởng mới ngừng, mọi tri kiến mới tịnh. Từ đó, Chân Lý tự khởi – không phải do học, mà do thấy. Không phải chỉ biết mà là được!
Chân Không vận hành Chân Lý, như hư không dung chứa muôn vật mà không vướng một vật nào.
Ngược lại, Chân Lý không thể vận hành Chân Không, bởi khi đã CHẤP có LÝ tức là đã lìa KHÔNG!
Giống như người trẻ rồi sẽ già, nhưng người già không thể trẻ lại – dòng nhân duyên đi một chiều. Người trẻ là biểu hiện của sinh khí đang vận hành; người già là kết tinh của kinh nghiệm đã lắng đọng.
Cũng vậy, Chân Không là nguồn sinh, Chân Lý là kết quả, hiểu sai chiều, ta sẽ sống khổ giữa hai bờ mê ngộ.
Khi không cùng đường với Chân Lý, cuộc sống trở nên chật vật, gian nan – vì ta luôn nghịch dòng vận hành tự nhiên của đạo.
Khi cùng đường với Chân Lý, mỗi bước đi là hoa nở, mỗi hơi thở là an nhiên – đó chính là thiên đường ngay giữa cõi người này.
Ta chỉ mất cơ hội sống đúng khi không chịu thay đổi.
Cái cần thay đổi không phải là hoàn cảnh, mà là tri kiến, là sự hiểu biết của chính mình.
Bởi cười và khóc đều có thể rơi nước mắt, nhưng nội hàm của giọt nước ấy khác nhau:
– một bên là giải thoát
– một bên là ràng buộc
Thế giới mà ta sinh ra, và thế giới ta nhận lại, chỉ là sự phản chiếu của nhân quả.
Mỗi ý tưởng là cầu nối giữa hiện tại và tương lai, giữa hành động và kết quả, giữa ta và toàn thể vũ trụ.
Người xưa – như Đức Thích Ca – có thể dễ dàng từ bỏ ngai vàng, vinh hoa, thân thuộc, vì những thứ ấy chỉ là bóng mây.
Nhưng để từ bỏ tri thức, kinh nghiệm của đám đông, để quay về tri kiến vô ngã, thì khó vô cùng.
Bởi tri thức là cái bẫy cuối cùng của bản ngã – nơi mà ta tưởng đã biết, chính là lúc đạo đã xa rời chúng ta.
Người hành đạo chân thật thường hiểu rằng:
“Hành động trọn vẹn – kết thúc trọn vẹn.”
“Hành động đáp ứng Chân Không – khác hẳn hành động đối kháng vọng tưởng.”
Hành động đáp ứng Chân Không không nhằm thắng thua, hơn kém, mà là thuận dòng vũ trụ, như nước trôi qua khe đá, không tranh nhưng luôn thắng.
Còn hành động đối kháng vọng tưởng, dù có vẻ thành công, vẫn tạo ra một nghiệp mới, một ràng buộc mới, một luân hồi mới.
Và thế là:
Chân Không không phải hư vô,
mà là bản thể tịch tịnh của Chân Lý.
Chân Lý không phải giáo điều,
mà là ánh sáng khởi lên từ Chân Không.
Khi hiểu điều này, con người bỗng thấy lòng mình nhẹ như mây, bước đi giữa trần gian mà không còn nặng gánh “đi đâu – về đâu”.
Bởi thật ra, chúng ta chưa từng đi, và đạo chưa từng mất...
CHÂN KHÔNG VÀ CHÂN LÝ
(Thơ minh triết)
Chân không chẳng có cũng không
Vô vi mà động, thong dong muôn trùng
Chân lý chẳng phải điều chung
Ai đi đến tịnh mới cùng thấy ra
Người trẻ rồi cũng già nua
Dòng nhân quả chảy chẳng thừa một ly
Khi tâm hợp với chân lý
Đời như mây trắng, thảnh thơi giữa trời
Cười ra nước mắt chơi vơi
Khóc ra cũng thế – mà đời khác nhau
Tri kiến nếu chẳng đổi mau
Trăm năm lẩn quẩn trong nhau luân hồi
Ngai vàng buông nhẹ một thôi
Mà tri thức cũ khó rời biết bao
Đáp chân không, việc nhiệm mầu
Làm xong chẳng vướng, sắc màu tan đi
Không mà sáng, sáng mà tri
Người đi chẳng bước, đạo thì chẳng xa
Một hơi thở tịnh hằng sa
Chân không vận lý – chính ta giữa đời
CHÂN KHÔNG VÀ CHÂN LÝ
(Đạo và hạnh sống của người tỉnh thức)